به نقل از «فارس»

نگاهی به قطعنامه تحمیلی 598

تاریخ انتشار: ۲۹ تیر ۱۴۰۲ | کد خبر: ۳۸۲۷۲۲۹۱

به گزارش خبرنگار حوزه حماسه و مقاومت خبرگزاری فارس، ۳۱ شهریور سال ۱۳۵۹ در حالی که ایران تازه غده سرطانی پهلوی‌ها را از کالبد خود بیرون انداخته بود و دوره نقاهت بعد درمان خود را می‌گذراند، طولانی‌ترین جنگ قرن بیستم علیه ایران آغاز شد و تا هشت سال جان و مال میلیون‌ها ایرانی در سرتاسر کشور را به شکلی ظالمانه مورد تهدید قرار داد.

بیشتر بخوانید: اخباری که در وبسایت منتشر نمی‌شوند!

روزهای اول جنگ به نظر می‌رسید، کار ایران همین امروز و فردا تمام است.

با این حال با وجود ضعف و عدم خودکفایی در حوزه‌های نظامی و تسلیحاتی، وارد جنگی تمام عیار با تقریباً تمام کشورهای ابرقدرت جهانی شدیم و روز به روز کشور خود را ارتقاء دادیم؛ تا جایی که اواخر سال ۶۵ و اوایل سال ۶۶ که در عملیا‌ت‌های کربلای ۴، ۵، ۱۰، نصر ۴ و ... پیروز شدیم، موازنه قدرت به نفع جمهوری اسلامی ایران بازگشت. بعد از عملیات کربلای ۵ رزمندگان اسلام در حال پیشروی به سمت دروازه‌های یکی از مهم‌ترین شهرهای عراق بودند. اما گویا این عملیات بزرگ و پرهزینه آغازی بر پایان جنگ تحمیلی بود.

بعد از عملیات کربلای ۵ رزمندگان اسلام در حال پیشروی به سمت دروازه‌های یکی از مهم‌ترین شهرهای عراق بودند. اما گویا این عملیات بزرگ و پرهزینه آغازی بر پایان جنگ تحمیلی بود

دنیا چشم دیدن قدرت ایران را نداشت 

جوامع جهانی تحمل این تغییر موازنه قدرت را نداشته و از اسفند سال ۶۵ و بعد از پیروزی در عملیات کربلای ۵ تلاشی جهانی برای تنظیم قطعنامه ۵۹۸ آغاز شد تا جلوی جبران مصیبت‌های وارده بر ایران گرفته شود. تیرماه سال بعد، یعنی سال ۶۶، به تصمیم شورای امنیت سازمان ملل، قطعنامه‌ای به اتفاق آرا تصویب شد که خواهان پایان ۸ سال جنگ تحمیلی عراق علیه ایران بود. سازمان ملل در حالی بر پذیرش قطعنامه و پایان جنگ اصرار می‌کرد که ایران پس از سال‌ها در اوج قدرت نظامی و پیروزی‌های متعدد و پی در پی علیه کشور عراق بود.

ایران از پایان جنگ چه می‌خواست؟

آن روزها مناطق شلمچه، فاو، حاج عمران و ... در دست نیروهای ایران بود و ایران خواستار تسلیم رژیم صدام در مقابل خواسته‌های خود بود. ایران می‌خواست فشار بر صدام را تا جایی ادامه دهد که آن رژیم اعلام کند معاهده ۱۹۷۵ را پذیرفته است. همچنین می‌خواست مجامع بین‌المللی و کشورهای حامی صدام بپذیرند که رژیم عراق متجاوز و آغازگر جنگ بوده است تا برای دریافت خسارات جنگ چارچوب و روشی روشن تعیین شود. در چنین شرایطی قطعنامه تصویب شده ۵۹۸ تا حدود زیادی به نفع دولت عراق تنظیم شده بود.

یکی از موارد اصلی قطعنامه که تلاش می‌کردند هرچه زودتر تصویب شود، بازگشت بدون درنگ نیروهای دو کشور به مرزهای شناخته شده بین‌المللی خود بود که خیلی از دستاوردهای ایران را تحت تهدید قرار می‌داد. از طرفی دیگر کوچک‌ترین اشاره‌ای  اینکه عراق تجاوز را شروع کرده بود، نشده و عراق نیز به پرداخت خسارت به جمهوری اسلامی ملزم نشده بود. هیچ سازوکار مشخصی هم برای تبادل اسرا مشخص نشده و فقط به لزوم انجام آن تأکید شده بود.

امام حداقل‌هایی چون تنبیه متجاوز، گرفتن غرامت و گرفتن الزام عملی برای صلح را ضروری و صلح مبنی بر قطعنامه ۵۹۸ را ناپایدار می‌دانست.

اوضاع مالی ایران در ماه‌های پایانی جنگ

با وجود همه فشارها از مجامع جهانی، امام خمینی(ره) حاضر به پذیرش قطعنامه نشده و از آن با نام جام زهر یاد می‌کردند. پس تحرکات و فشارهای برخی افراد که خواهان پذیرش این صلح‌نامه تحمیلی بودند در داخل کشور آغاز شد. آن‌ها که می‌دانستند شرایط کشور برای ادامه جنگ و بازگشت خسارات وارده به ایران مطلوب است و این مانع پذیرش قطعنامه می‌شود، کارهایی کردند تا شرایط کشور به ناچار برگردد.  یکی از دلایلی که برای پذیرش این قطعنامه به امام خمینی(ره) گفته می‌شد، کمبود منابع مالی برای ادامه جنگ بود.

شرایط مالی مردم در دوران هشت سال دفاع مقدس به شدت دردناک و عذاب آور شده بود. اما دکتر محمد جواد ایروانی وزیر اقتصاد دولت وقت، در مصاحبه‌ای با روزنامه ایران می‌گوید: «حوزه اقتصاد هیچ گاه مانع از ادامه جنگ نشده است. ما از نظر اقتصادی توان اداره جنگ را داشتیم و بخش اقتصادی هیچ گاه موجب آسیب دفاع از کشور نشد. ما از بعد اقتصادی می‌توانستیم جنگ را ادامه دهیم.»

آماری از بودجه ایران در سال ۶۶ که تنها چند ماه قبل از پایان جنگ بود، منتشر شده که جای تأمل دارد: آذر سال ۶۶ حدود ۶ میلیادر دلار در ایران ذخیره ارزی وجود داشت و قیمت نفت بیش از دو برابر افزایش یافته بود. ایران در سال ۶۶ بالاترین میزان تولید ناخالص نفت را در میان کشورهای عضو اوپک داشته است. با این حال تنها ۲۰ درصد از کل بودجه کشور صرف امور جنگ می‌شده که با بودجه زمان صلح بقیه کشورها برابری می‌کرده است. با این حال مشخص نیست این بودجه صرف چه کارهایی می‌شده که نه به مردم می‌رسیده و نه به جبهه‌های جنگ.

با این حال مشخص نیست این بودجه صرف چه کارهایی می‌شده که نه به مردم می‌رسیده و نه به جبهه‌های جنگ

می‌گویند مردم به جبهه نمی‌روند

امام در قسمتی از نامه‌ای که خطاب به سران کشور نوشته بود یکی از دلایل پذیرش قطعنامه را بیان کرده و می‌گوید: «مسئولان سیاسی می‌گویند مردم فهمیده‌اند پیروزی سریع بدست نمی‌آید، پس شوق رفتن به جبهه در آن‌ها کم شده است.»

با این حال علی اکبر هاشمی رفسنجانی در یادداشتی مورخ ۵ اردیبهشت سال ۶۷، که تنها دو ماه تا پذیرش قطعنامه مانده بود، می‌نویسد: «در جلسه شورای عالی پشتیبانی جنگ که با حضور رئیس جمهور تشکیل شد، در مورد اعزام‌ها صحبت شد و گفتند سطح اعزام خوب است.»

با وجود تمام این تفاسیر در ۲۷ تیر ۱۳۶۷ ایران پذیرش قطعنامه را به سازمان ملل اعلام می‌کند تا جنگ به پایان رسیده و صلح نیز مانند جنگ، به مردم ایران تحمیل شود. با این حال مطابق پیش‌بینی‌های امام، تنها سه روز بعد از پذیرش قطعنامه عراق باز هم به خاک ایران حمله‌ور شده و باز هم همان جوانانی که برخی مسئول تعداد آن‌ها را اندک و ناکافی می‌دانستند به جبهه بازگشته و اجازه تصرف حتی یک وجب از خاکمان را به رژیم بعث عراق ندادند.

پایان پیام/

منبع: فارس

کلیدواژه: قطعنامه 598 جنگ تحمیلی دفاع مقدس کربلای 5 پذیرش قطعنامه پایان جنگ سال ۶۶

درخواست حذف خبر:

«خبربان» یک خبرخوان هوشمند و خودکار است و این خبر را به‌طور اتوماتیک از وبسایت www.farsnews.ir دریافت کرده‌است، لذا منبع این خبر، وبسایت «فارس» بوده و سایت «خبربان» مسئولیتی در قبال محتوای آن ندارد. چنانچه درخواست حذف این خبر را دارید، کد ۳۸۲۷۲۲۹۱ را به همراه موضوع به شماره ۱۰۰۰۱۵۷۰ پیامک فرمایید. لطفاً در صورتی‌که در مورد این خبر، نظر یا سئوالی دارید، با منبع خبر (اینجا) ارتباط برقرار نمایید.

با استناد به ماده ۷۴ قانون تجارت الکترونیک مصوب ۱۳۸۲/۱۰/۱۷ مجلس شورای اسلامی و با عنایت به اینکه سایت «خبربان» مصداق بستر مبادلات الکترونیکی متنی، صوتی و تصویر است، مسئولیت نقض حقوق تصریح شده مولفان در قانون فوق از قبیل تکثیر، اجرا و توزیع و یا هر گونه محتوی خلاف قوانین کشور ایران بر عهده منبع خبر و کاربران است.

خبر بعدی:

ترانزیت خارجی ۷ میلیون تن کالا میان ایران و عراق در سال گذشته

 رضوانی‌فر در این دیدار از مرزهای طولانی و همجواری ۵ استان مهم هم مرز ایران با کشور عراق یاد کرد که اهمیت تجارت ایران با عراق را دوچندان کرده است و توسعه روابط و هماهنگی و همکاری عمیق‌تر و همه جانبه دو کشور را ضروری‌تر می‌نماید. 

وی افزود: ملاقات‌های منظم مرزی بین مدیران گمرکات مرزی دو کشور می‌تواند به اثربخشی این همکاری کمک کند. 

معاون وزیر اقتصاد و رئیس کل گمرک ایران اظهار داشت: گمرک ایران با هدف تسهیل و توسعه تجارت برای تبادل اطلاعات گمرکی با گمرک عراق آمادگی کامل دارد.

وی ضمن اشاره به موقعیت ممتاز ایران در ترانزیت و عبور خارجی حدود ۱۷ میلیون تن کالا از مسیر ایران در سال گذشته در زمینه کامیونی و ریلی، رتبه اول ایران در کارنه تیر در دنیا را یادآور شد و در خصوص‌ مبادله اطلاعات در راستای توسعه کارنه تیر و همچنین اجرای تیر الکترونیک در طرف عراقی اعلام آمادگی کرد. 

رضوانی‌فر در ادامه اشتراک‌گذاری و هماهنگی در رویه‌ها و سیاست‌ها و اعمال شیوه‌های مشابه در مبادی مرزی مختلف و همچنین انطباق روزها و ساعات کاری گمرکات دو کشور را مفید و موجب تقویت تجارت و کاهش سردرگمی تجار و بازرگانان دو کشور دانست.

معاون وزیر اقتصاد و رئیس کل گمرک ایران در ادامه تسریع در اطلاع رسانی از تغییرات در رویه‌ها و مقررات گمرکی دو کشور را خواستار شد.

رضوانی فر با بیان اینکه سنگ بنای سیاست‌های گمرکی برای تسهیل و توسعه تجارت در سازمان جهانی گمرک نهاده می شود، اهمیت این سازمان را خاطرنشان کرد و همفکری‌ و رایزنی کشورهای مسلمان را در پیشبرد اهداف و منافع مشترک خواستار شد.

وی همچنین از همکاری گمرک عراق در برگزاری مراسم اربعین حسینی قدردانی کرد و خواستار تشکیل یک کارگروه مشترک بین دو کشور جهت روان‌سازی بیشتر امور گمرکی زائران شد. 

در این دیدار حمود حسانی رئیس کل گمرک عراق، جمهوری اسلامی ایران را از جمله مهمترین شرکای تجاری عراق معرفی کرد و توسعه روابط تجاری دو کشور را از اولویت‌های کشورش برشمرد. 

 وی با اظهار خرسندی از پیشبرد همکاری‌های گمرکی بین دو کشور، اظهار امیدواری کرد موضوعات مشترک با استمرار در همفکری و تبادل نظر پیگیری شود.

رئیس کل گمرک عراق وعده داد هماهنگی بیشتر دولت متبوعش با دولت اقلیم کردستان عراق را به منظور اعمال وحدت رویه گمرکی در این دو منطقه پیگیری کند.

وی همچنین از پدیده قاچاق سوخت در مبادی مرزی مشترک دو کشور اظهار تاسف کرد و افزود: گمرک عراق در رفع این معضل با طرف ایرانی همکاری خواهد کرد.

حمود حسانی ضمن اشاره به اهمیتی که کشورش در برگزاری باشکوه مراسم اربعین حسینی قائل است، بر تصمیم کشورش در تسهیل انجام امور گمرکی زائران و تجهیزات و مواکب تاکید کرد. 

بر اساس این گزارش مذاکره برای امضای موافقت‌نامه همکاری و کمک متقابل اداری در امور گمرکی بین دولت‌های دو کشور به منظور تسهیل در تبادل الکترونیکی اطلاعات گمرکی و ارائه تسهیلات در انجام رویه های گمرکی در مرزهای مشترک دو کشور، توافق بر امضای توافق‌نامه تسهیل ورود موقت وسایل نقلیه موتوری بین جمهوری اسلامی ایران و عراق، ایجاد تیر پارک اختصاصی در خارج از مرزهای گمرکی دو کشور به منظور پیشگیری از خطرات ناشی از توقف کامیون‌های حامل مواد سوختی در محدوده مرزی، همچنین استقرار نمایندگان سازمان‌های صدور مجوزهای ورود کالا از جمله استاندارد، واحدهای بهداشت و قرنطینه و سازمان‌های مرتبط در گمرکات مرزی عراق، از دیگر محورهای این دیدار عنوان شده است.

در این دیدار اثیر ثامن منعم؛ مدیر حقوقی و امور گمرکی‌ و احمد عباس موسی؛ مدیر بخش فنی هیات گذرگاههای مرزی عراق و سامی جابر معاون سفیر عراق در ایران نیز حضور داشتند.

این گزارش می افزاید، در این دیدار ابراهیم نقدی؛ معاون حقوقی و نظارت گمرک ایران، مهدی معینیان؛ مشاور رئیس کل گمرک ایران و مدیر کل حراست و امور انتظامی، مرتضی خودسیانی؛ سرپرست دفتر همکاری‌های بین الملل گمرک، بهروز قره‌بیگی؛ ناظر گمرکات استان خوزستان و مدیر کل گمرک اهواز و محمود حسینی؛ معاون مدیرکل دفتر همکاری‌های بین الملل گمرک ایران نیز از طرف هیات ایرانی حضور داشتند.

باشگاه خبرنگاران جوان اقتصادی صنعت ، تجارت و کشاورزی